In het kader van Kathedraalschool worden drie avonden georganiseerd over het jodendom.
Net als het christendom kent ook het jodendom een drie-eenheid, maar wel een heel andere: “God, Israël en de Thora zijn één” (bron: de Zohar, joodse mystiek). Elk van deze elementen van het jodendom zal door rabbijn dr. Tzvi Marx worden uitgewerkt in een reeks van drie bijeenkomsten in het kader van de Kathedraalschool van de Sint-Jan op de dinsdagavonden:
Dinsdagen 28 oktober, 25 november en 16 december van 19.30-21.00 uur.
1. God- De Heilige, Gezegend is Hij
De centrale figuur in de Hebreeuwse Bijbel (Oude Testament) is God. Waarom schiep Hij/Zij/Het het heelal? Waarom zoekt God een relatie met mensen? Waarom kiest God Israël voor een speciale rol? Heeft God een persoonlijkheid met emoties? Wat is de betekenis van de verschillende namen die God heeft in de Hebreeuwse Bijbel, zoals Elohiem, El, Adonai? Wat is de relatie tussen Wet en genade vanuit Gods perspectief? In de lezing zal uitgebreid uitgelegd worden hoe Israël over God denkt en omgekeerd hoe God over Israël denkt, zoals het in de Bijbel, in de rabbijnse traditie en in de dagelijkse liturgische praktijk beschreven is.
2. Israël – Het uitverkoren volk
Wie zijn de Joden? Israëlieten, kinderen van Israël, Israëliërs? Zijn ze een volk, een natie of een religieuze gemeenschap? Het is erg verwarrend. Wat betekent het om uitverkoren te zijn, om “een koninkrijk van dienaren, een heilig volk” (Exodus 19,6) te worden? Op welke manier zijn de geboden essentieel voor hun identiteit? Moet iemand Joods geboren zijn (Joods bloed hebben) om erbij te horen? Of kan je Joods worden door bekering? Waar horen ze thuis? In het land Israël (het heilige land) of in de diaspora waar zij verspreid wonen? In deze lezing wordt uitgelegd hoe de Joden geworden zijn tot wat ze nu zijn: een volk c.q. natie gedefinieerd door een religie. En vooral door hun relatie met het land Israël, zelfs voor hen die niet in Israël wonen.
3. Thora: Tenach (Oude Testament voor christenen) en Talmoed
De Thora fungeert als de grondwet van het volk Israël. Aan de ene kant verwijst Thora naar de schriftelijke traditie van de vijf boeken van Mozes, de Profeten en de Geschriften (kortweg Tenach). Aan de andere kant verwijst Thora naar de mondeling overgeleverde tradities van de rabbijnse geleerden, die de schriftelijke teksten interpreteerden en toepasten op de levensomstandigheden van het volk gedurende hun lange geschiedenis. De kerntekst van deze mondelinge traditie is de Talmoed, maar dit is slechts een klein deel van de Joodse religieuze bibliotheek waarin wetten, verhalen, commentaren en preken de kwaliteit van het Joodse leven in Israël en daarbuiten definieerden. In tegenstelling tot wat we zouden denken, overstijgt het gezag van de geleerden zelfs de goddelijke richtlijnen in de profetische teksten. Het verbond tussen God en Israël, dat op de Sinaï (Exodus 20) gesloten werd, geeft aan de interpretaties van de geleerden goddelijke autoriteit. De profetieën eindigden in de Joodse geschiedenis met het einde van de Eerste Tempel (586 v.Chr.). Daarna hebben de rabbijnse geleerden, te beginnen met Ezra de Schriftgeleerde (516 v.Chr.), de vorm van het jodendom tot op de dag van vandaag bepaald. In deze lezing wordt de dynamiek van dit systeem van religieuze wetgeving en de praktijk uitgelegd. In het bijzonder hoe meningsverschillen tussen verschillende stemmen worden gereguleerd. Het open, democratische karakter van deze religie, die kenmerkend is voor de rabbijnse spiritualiteit, zal velen verrassen.
Inleider van deze avond: rabbijn Tzvi Marx
Rabbijn dr. Tzvi Marx (1942) is geboren in Frankrijk, opgegroeid in New York City waar hij rabbijn werd bij de Yeshiva University. Hij promoveerde aan de Theologische Universiteit te Utrecht. Daarna verhuisde Tzvi Marx naar Israël waar hij director voor onderwijs was bij het Shalom Hartman Instituut. In 1996 kwam hij naar Nederland waar hij zich met twee paspoorten en een ‘verblijfsdocument voor onbepaalde tijd’ op zak, een wereldburger voelt. Recentelijk is hij ook “Europeaan” met Luxemburgs paspoort geworden. Hij doceerde en was voormalig directeur van de Folkertsma Stichting voor Talmudica in Hilversum; en doceerde aan het Radboud Universiteit en aan de Windesheim Hogeschool. Hij doceert nu als zelfstandige over het Jodendom overal in Nederland.
Tzvi spreekt zijn grote liefde uit voor de Thora, de Talmoed, de Joodse traditie en voor staat de Israël. Daardoor is hij actief betrokken bij het Genootschap Nederland-Israël afdeling Brabant Midden. In verband met interreligieuze dialoog is hij al jaren actief in het OJEC (Overleg Joden en Christen) en was adviseur voor de Stichting Trialoog.
Details
| data: | dinsdag 28 oktober, 25 november en 16 december |
| tijd: | 19.30 tot 21.00 uur |
| locatie: | Plebanie, Choorstraat 1 ’s-Hertogenbosch |
| aanmelden: | 073 – 613 0314 secretariaat@sintjandenbosch.nl |
(foto: Cottonbro Studios)
